Zorgbelang en Creabitat: naar gezonde gemeenschappen op goede gronden

Het zorglandschap in Noord-Brabant en Zeeland maakt grote veranderingen door en schreeuwt om andere benaderingen; ook radicale. Gestuwd door een groeiende bevolking die bestaat uit ouder wordende mensen met vaak een levensstijl die te wensen overlaat, groeit de vraag naar zorg. Terwijl de zorgkosten doorstijgen, daalt het aantal werkende mensen die deze kunnen dragen, net als het aantal zorgverleners.

Ellis van Boxtel is projectleider bij Zorgbelang Brabant|Zeeland en spreekt over een situatie die niet langer houdbaar is. “Veranderen. We móéten wel”, zegt ze. “De zorg is te veel bezig met béter maken, het bieden van hulp voor dat wat mensen niet meer kunnen. Maar wat ontstaat er als we de focus leggen op wat mensen nog wél kunnen. Als we de aandacht verschuiven naar een goede leefstijl en vitaliteit”, zegt Ellis. “Dus aan de slag met wat mensen zelf aan een beter leven kunnen doen. Met dit als grondhouding, werk je samen aan meer veerkracht. Je versterkt de goede dingen, ontwikkelt met een positieve benadering persoonlijke gezondheid.”

Zorg in je buurt

Er is meer nodig dan dat. Een van de broodnodige trends in zorgland is ‘terug naar de buurt’. Dan herpakt de maatschappij weer haar verantwoordelijkheid als het aankomt op zorgen voor elkaar. Mensen met een zorgvraag behandel en begeleid je bijvoorbeeld niet langer in een instelling ver weg, maar in hun vertrouwde leefomgeving.

Voor Zorgbelang Brabant|Zeeland is dit alles niets nieuws, vertelt Ellis. “Als je mensen vraagt wat het meest heeft bijgedragen aan hun herstel, dan hoor je vaker over die vriendelijke buurvrouw die elke dag even een bakje kwam doen, de hulpvaardige buurman of vriendin die hetzelfde had meegemaakt en zo goed luisterde, dan over die twee sessies bij de specialist.” Hiermee wil ze maar gezegd hebben dat goede gemeenschappen, sterke wijken en prettig contact met je buren cruciaal zijn voor het leiden van een lang, gelukkig en gezond leven.

Oog voor elkaar

Typisch voor zo’n gezonde leefgemeenschap, is dat mensen naar elkaar omkijken. Het stimuleren van toevallige ontmoetingen leidt tot meer onderlinge verbinding. En dit zorgt er weer voor dat mensen meer oog hebben voor elkaar.

“Ook een sterk verenigingsleven, het hebben van werk of een andere vorm van zingeving helpen daarbij. En veel groen in je omgeving is ook van enorme meerwaarde. Als je een half uur in het bos wandelt, daalt niet alleen je hartslag, maar ook je stressniveau.”

Herstel van gemeenschapszin

Verder kunnen de bewoners bijvoorbeeld mobiliteit delen, leven ze energiepositief en stimuleren (bio)diversiteit. Met deze en andere basisingrediënten herstelt zo’n groep mensen de grond onder onze voeten, natuur, het watersysteem én ook gemeenschapszin.

Volgens Ellis is dit een mooie manier van denken en doen waarop Zorgbelang graag verbindt om die verandering samen te realiseren. “Wij hebben een groot netwerk met partners in zorg- en welzijnsland. We zien de Creabitat-plekken als een ideale testomgeving. Omdat het mensen aan een plek verbindt en zo bijdraagt aan oplossingen voor veel maatschappelijke uitdagingen.”

Direct meten van verwachte impact

Het helder krijgen van impact op die uitdagingen en hoe die te meten, is wat haar collega Rosaida Broeren doet. Ze is onderzoeker en impactmanager bij Zorgbelang. Rosaida maakte in het voorjaar van 2021 kennis met Creabitat. “Mooi op tijd”, constateert ze. “Het is belangrijk om niet pas over een paar jaar te onderzoeken of onze ambitie met Creabitat is behaald. Beter is het om nu na te denken over de impact die je wilt maken.”

Door daarnaast ook evaluaties vaker en eerder uit te voeren, heb je meer stuurmomenten: “Je weet dan ook eerder aan welke radartjes je onderweg kunt draaien om je gewenste impact te realiseren.”