Terugblik op de workshop Sociaal maakt gezond, ruimte voor het sociaal perspectief

Op de provinciale Dag van de Gezondheid verzorgden Roos Sohier (Zorgbelang Brabant|Zeeland) en Eva Buwalda (BrabantAdvies) de workshop ‘Sociaal maakt Gezond’. Een thema dat volgens beiden veel meer aandacht verdient. Want mensen met betekenisvolle relaties en verbondenheid met andere mensen, zijn gelukkiger en gezonder.De invloed van sociale verbindingen op gezondheid wordt vaak onderschat. Roos: ‘We zijn in beleid en de praktijk vaker bezig met ziekte en het voorkomen daarvan. Maar hoe worden én blijven we gezond?’

Daarnaast is het kunnen aangaan en behouden van betekenisvolle relaties en informele steun belangrijker dan ooit. Denk bijvoorbeeld aan vraagstukken rondom vergrijzing, wonen, armoede, veiligheid, natuur en klimaat. Sterke informele netwerken vormen bij al deze uitdagingen een cruciale rol.

Hoe sociaal gezond ben jij?

Op 30 juni gingen Roos en Eva aan de slag met een volle zaal deelnemers. De workshop opende met de vraag “Hoe investeer jij in jouw eigen sociale gezondheid?” Deze vraag leverde een rijkheid aan antwoorden:

• – Via het doen van vrijwilligerswerk en/of het zorgen voor anderen;
• – Verbinding leggen met mensen in de buurt, op school en op het werk;
• – Vertragen en meer aandacht hebben voor de mensen om je heen, bijvoorbeeld door minder op je telefoon te zitten, een praatje met iemand te maken en door meer te gaan lopen of fietsen naar bijvoorbeeld de winkel en minder de auto te pakken.

Hierdoor ontstaan vaker onverwachte, kleine ontmoetingen. Dat geeft een gevoel van kennen en gekend worden, een ‘sense of belonging’.

Er voor anderen zijn door er éérst voor jezelf te zijn

Anderen investeren in sociale gezondheid door de stilte op te zoeken, door te gaan wandelen in het bos en weer verbinding met zichzelf en de natuur te maken. Juist omdat rust en stilte in deze drukke samenleving zeldzaam zijn. Deze alleen-tijd geeft energie voor de momenten dat je weer samen met anderen bent. Want uiteindelijk – zo stellen diverse deelnemers- is niet de kwantiteit maar de kwaliteit van contacten met anderen belangrijk; liever investeren in een paar echt goede contacten en vriendschappen, dan heel veel oppervlakkige contacten.

Bestaande initiatieven versterken

Sociale gezondheid is iets waar mensen zelf een actieve rol in hebben. Dat kan je niet opleggen vanuit beleid. In plaats van te bedenken hoe inwoners kunnen participeren, draaiden we daarom in deze workshop de vraag om: hoe kan jij zelf, vanuit jouw rol in de gemeenschap en vanuit jouw organisatie en functie aansluiten bij (lokale) initiatieven om hun oplossingen rond verbinding, ontmoeting en inclusie op de kaart te zetten en effectief te vergroten? Hier kwamen mooie resultaten uit voort:

• – Werken aan sociale gezondheid kan iedereen: in de wijk waar je woont, op school en op het werk. Bijvoorbeeld door contact te leggen met nieuwe mensen, de tijd te nemen voor de ander en door actief te worden bij één van de vele bestaande initiatieven;
• – In de ene wijk gebeurt veel meer dan in de andere wijk. Juist omdat sociale cohesie organisch en van onderop ontstaat. Feit is dat als één of twee mensen iets initiëren, daarmee een beweging in gang kan worden gezet. Ontmoetingsplekken in de wijk zijn hierbij cruciaal;
• – Contacten aangaan met mensen die juist anders zijn dan jijzelf. Dan leer je nieuwe werelden en perspectieven kennen. Dit zorgt voor meer begrip voor elkaar en elkaars standpunten.

Drie gezonde levensjaren erbij

Doelstelling van de Provincie Noord-Brabant is: drie gezonde levensjaren erbij. Sociale gezondheid is hierin een belangrijke pijler. Eén van de adviezen vanuit de groep deelnemers: ‘Zet vanuit de provincie een publiekscampagne rond het thema sociale gezondheid om de bewustwording hierover op gang te brengen.

Daarnaast kan de provincie Brabant agenderen en verbinden. Dit door bijvoorbeeld te investeren in een lerend netwerk van inwonersinitiatieven, gemeenten en sociaal domein waar je samenwerkt aan sociale gezondheid en gemeenschapskracht. Daarmee gaat de verantwoordelijkheid van de provincie volgens de deelnemers verder dan die van financier, al zou een initiatievenpot wel helpen.’

En het mooie is; het is er al. Rond ontmoeting, verbinding, inclusie en informele steun wordt al veel georganiseerd. Door de vele initiatieven die er al zijn, hier zelf een actieve rol in te pakken en initiatieven te ondersteunen, kunnen we samen bouwen aan een samenleving die omziet naar elkaar.